,
Erzurum bat pazarı esnaflarından olan Harun Harmandar. Yorgancılık mesleğinin babadan miras kalmasıyla halen daha devam ettirmekte. Düşünülenin aksine yorgancılık mesleğinin bitmeyeceğini söyleyerek mesleği, iğne ipliği eline alan ev hanımı kadınların yapmaya başladığını ifade etti. Harmandar "3 ayda usta olanlar çok oldu. 3 yıl dolmadan kapatıp kaçanlarda. Esnaflık farklı bir şey çekirdekten yetişmediği mi, el sanatı hüneri olmadığımı mümkün değil yapamazsın. " dedi.
AJANSTÜRK HABER - İSMAİL HAKKI KOÇAK
Yorgancılık mesleğine 7 yaşında babasının çıraklığını yaparak başlayan Harmandar şimdilerde eleman yetiştirmenin zor olduğunu belirtti. Bu işe devlet desteği olarak başlayan kişilerin sabretmeleri gerektiğini söyleyerek bu meslekle ilgili şunları dile getirdi. "Erzurum kaliteli güç verdiği kalitesiz göç aldı. Şu an Erzurum'un kökeni yüzde üçlerde belki de daha da az. Ekonomi kötü üniversiteli mezunlar benden iş isteyince ben utanıyorum. Bunlar sıradan işler değil kuyumculuk, yorgan, perde bunlar sıradan işler değil. KOSGEB bizzat beni aradı iki yıl önce. Tek sözüm şuydu mevcut esnafı ayakta tutun esnaf yetiştirmek istiyorsanız temelden bizler verebiliriz eğitimi.
Eline iğne ipi alanlar usta olduklarını söyleyerek yorgancılık esnaflarını kötülediklerini söyleyen Harmandar "ince döküyorlar, sert oluyor diye bizleri kötülüyorlar eskiden çul dediğimiz bahçelerde üzerine oturduğumuz minderler şeklinde yapıyorlar yorganları. Bu bizim zorumuza gidiyor gelip söylesinler öğretelim neden öğretmeyelim. Elimden geliyorsa o da ekmek yesin" dedi.
Eski zamanlarda bat pazarında 30 esnaf olduğunu ve rekabetin kar amaçlı değil modellerde olduğunu belirten Harmandar, müşterilere farklı modeller sunduklarını ve müşterilerin modeller arasından mekik dokuduğunu ifade etti.
Elyaf çıktı hastalık çoğaldı
Yorgancılık el sanatı ve bir yorganın standart ebattı genişlik olarak 2 metre uzunluk ise 2,5 metre olacak şekilde yaptıklarını söyledi. Yün çeşitlerinin olduğunu ve buna göre yorgan yaptıklarını söyleyen Harmandar şunları dile getirdi. "Koyun etek yünü kuzu yünü veya merinos koyunu yünü. Bunlar farklı yünlerdir. Biz yorganları buna göre yaparız saçaklı yünde dört buçuk kilo yün koyduğumda yazın serin kışın sıcak tutar. Yünden ve pamuktan sıhhatli hiçbir şey yoktur. Ama bugün pamuğun kilogramı 300 TL yünün kilogramı ise 60 TL'yi bulmakta.
Yorgancılık bir nevi tedavi merkezi gibi olduğunu ve iyi bir yorgan kişinin akşama kadar yaşadığı sıkıntı stres veya elektriğini aldığını belirtti. Ortopedik yataklarınsa sağlıklı olmadığını söyleyen Harmandar kendisinin de ortopedik yatak kullandığını fakat üzerine pet adı verdikleri yorganlardan serdiklerini belirtti. İşin olduğunu fakat üretimin olmadığını söyleyen Harmandar "Bende üretim yapmazsam aç kalırım üretim yaptığım zaman para geliyor" dedi.
Yorgan fiyatları 700 TL'den başlıyor
En iyi yorganın 700 veya 750 TL'den başladığını söyleyen Harmandar, yorganın temizliği ve sıhhatli konusunda çeşitlilik olduğunu ve fiyatların buna bağlı olduğunu söyledi.
Fiyatlarda değişiklik olduğunu belirterek en iyi küstüm diye tabir edilen yastığın 150 TL. Yorgan fiyatlarının ise 700 TL den başlayıp 1300 TL'yi bulduğunu söyledi. Döşek fiyatlarındaysa sunları vurguladı. "Şu an yün pahalı olduğu için kimse yaptırmıyor. Döşek yapmak biraz daha zahmetli. Döşeyin fiyatları 2 bin TL ile 3 bin TL arasında değişiyor. Bir de döşeyin ömrü 2 veya 3 insan ömrünü geçiyor.
"Bat pazarı yenilik istiyor"
Erzurum'un en eski çarşılardan biri olan bat pazarı Erzurum Kalesi’nin altında bulunduğundan özgün mimarisi ile dikkat çekmekte. Fakat tarihi bir çarşı olmasına rağmen yeteri kadar özen gösterilmiyor. Harun Harmandar "Gelen kişi köy mü değil mi utanıyor. Gelen yetkili kişiler sökülecek diyince bazı esnaflar engel oldu. Belediye mimari olarak yaptı ama az ve öz yapsaydı daha güzel olurdu" dedi.
