.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, dün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Filistin-İsrail konulu halka açık toplantısına başkanlık etti. Video konferans yoluyla düzenlenen toplantıya Filistin, Ürdün, Mısır, Tunus, Norveç, İrlanda, Cezayir, Rusya, Arap Birliği, İsrail, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Estonya, Vietnam, Meksika, Kenya, İngiltere, Hindistan, Fransa, Nijer gibi ülkelerin temsilcileri katıldı.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ve BM Orta Doğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland temsilcilere Orta Doğu’da en son gelişmeler hakkında bilgi aktardı. Wang Yi toplantıda yaptığı konuşmada, Filistin-İsrail çatışmasının sürekli tırmandığına dikkat çekerek, bunun kadınlar ve çocuklar dâhil çok sayıda kişinin ölmesine ve yaralanmasına yol açtığını, durumun son derece ciddi olduğunu ve derhal ateşkes sağlanması gerektiğini kaydetti.
Wang Yi, uluslararası toplumun, durumun daha da kötüye gitmesini ve bölgenin kargaşaya düşmesini önlemek ve yerel halkın hayatını korumak için acilen harekete geçmesi çağrısında bulundu.
“Filistin meselesi Orta Doğu sorununun özüdür”
Filistin sorununun öteden beri Orta Doğu sorununun özü olduğuna dikkat çeken Wang Yi, Filistin sorununun yalnız kapsamlı, adil ve kalıcı şekilde çözülmesi halinde, Orta Doğu’da kalıcı barış ve güvenlik tesis edilebileceğini belirtti. Wang Yi mevcut gerilime yanıt olarak Çin’in şunları savunduğunu belirtti:
Birincisi, ateşkes ve şiddetin durdurulması en önemli önceliktir. Çin, sivillere yönelik şiddet eylemlerini kınıyor ve bir kez daha çatışmanın her iki tarafını da askeri ve düşmanca eylemleri derhal durdurmaya ve hava saldırıları, kara saldırıları ve roket fırlatmaları dâhil olmak üzere durumu kötüleştiren eylemleri durdurmaya çağırıyor. İsrail, özellikle ihtiyatlı davranmalıdır.
İkincisi, insani yardım acil bir ihtiyaçtır. İsrail’i uluslararası antlaşma yükümlülüklerini ciddiyetle yerine getirmeye, Gazze ablukasını ve kuşatmayı bir an önce kaldırmaya, işgal altındaki Filistin topraklarındaki sivillerin güvenliğini ve haklarını garanti altına almaya ve insani yardım için erişim sağlamaya çağırıyoruz. Uluslararası toplum Filistin’e insani yardım sağlamalı ve BM ciddi insani felaketleri önlemek için koordinasyon rolü oynamalıdır.
“ABD engel yaratmamalı, sorumluluğunu üstlenmeli”
Üçüncüsü, uluslararası destek bir zorunluluktur. Güvenlik Konseyi, Filistin-İsrail ihtilafı konusunda güçlü adımlar atmalı, “iki devletli çözüme” olan sağlam desteğini yinelemeli ve durumu bir an önce hafifletmelidir. Tek bir ülkenin engellenmesi nedeniyle, Güvenlik Konseyi şimdiye kadar oybirliğiyle adım atamadı. ABD’yi gerekli sorumluluklarını üstlenmeye, adil bir tutum benimsemeye ve durumu hafifletme, güveni yeniden inşa etme ve durumu çözme konusunda gereken rolü oynamada Güvenlik Konseyi’ni desteklemeye çağırıyoruz. Ayrıca BM, Arap Birliği, İslam İş Birliği Teşkilatı ve bölgede önemli etkiye sahip diğer ülkelerin daha aktif bir rol oynaması ve daha geniş ve daha etkili bir barış geliştirme çabası oluşturmasını destekliyoruz.
Dördüncüsü, “iki devletli çözüm” temel çıkış yoludur. Son tahlilde, Filistin-İsrail meselesinin “iki devletli çözüm” temelinde uzun vadeli bir çözüm araması gerekiyor. Adalet gecikti, ama bu sonsuza kadar adaletin sağlanamayacağı anlamına gelmez. Çin, “iki devletli çözüm” temelinde Filistin ile İsrail arasındaki barış görüşmelerinin mümkün olan en kısa sürede yeniden başlatılmasını ve 1967 sınırına dayanan, başkent Doğu Kudüs olan, tamamen egemen ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını destekliyor.
“Dünya halkları BM’nin tavrını yakından izliyor”
Wang Yi, Çin’in Filistin halkının samimi bir dostu olduğunu vurguladı. Çin, Güvenlik Konseyi’nin dönüşümlü başkanlığını üstlendiğinden beri, Orta Doğu’daki mevcut gerilimlere yanıt vermeyi birinci öncelik haline getirdi ve Güvenlik Konseyi’ni birçok kez Filistin meselesi üzerinde tartışmaya çağırdı.
Wang Yi, nihayet BMGK’nin bir fark yaratıp yaratamayacağını, dünya halklarının yakından izlediğini ve tarihin de kaydettiğini söyledi. Katılımcılar bu acil halka açık toplantıya ev sahipliği yaptığı için Çin’e teşekkür ettiler ve genel olarak İsrail ve Filistin’i derhal ateşi kesmeye ve şiddeti durdurmaya, ilgili Güvenlik Konseyi kararlarına ve uluslararası hukuka uymaya ve durumun soğumasını teşvik etmeye çağırdılar.
