Kayıp Tarihin Peşinde
Araştırmacı Taner Özdemir'in uzun süren arşiv çalışmaları, Cumhuriyet'in kuruluş yıllarında Erzurum'da görev yapmış Zühtü Bey'in bilinmeyen yönlerini gün ışığına çıkardı. 1888 doğumlu ve 1964'te vefat eden Zühtü Bey, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e uzanan devlet hizmeti boyunca adalet, dürüstlük ve halkla kurduğu güçlü iletişimle öne çıkan bir idareci olarak tarihteki yerini alıyor.
İstiklal Madalyası'nın Resmi Belgesi
Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Taner Özdemir'in araştırmalarında en dikkat çekici belge, Zühtü Bey'e tevcih edilen beyaz-yeşil şeritli İstiklal Madalyası'nın resmi tevcih belgesi oldu. Bu belge sadece madalyanın verildiğini göstermekle kalmıyor, aynı zamanda devletin Zühtü Bey'in hem idari hem de güvenlik alanındaki üstün hizmetlerini resmen takdir ettiğini ortaya koyuyor.
Doğu'da Kritik Rol
Özdemir, madalya tevcihinin Koçgiri İsyanı'nın bastırılmasındaki etkin rolü, Erzurum'un yeniden yapılanmasındaki katkıları ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında şehrin idari düzenini tesis etme çabaları nedeniyle yapıldığını belirtti. Belgeler, Zühtü Bey'in yalnızca bir vali olarak değil, devletin ilk yıllarında doğudaki düzenin korunmasında kritik rol oynayan bir lider olarak görüldüğünü gösteriyor.
Tarihi Karşılama ve Siyasi Yaşam
1924 yılında Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Doğu gezisi sırasında Erzurum'a gelişinde şehri karşılayan vali olan Zühtü Bey, tüm idari birimleri seferber ederek kapsamlı bir karşılama töreni düzenlemişti. Valilik görevini tamamladıktan sonra çeşitli illerden milletvekili seçilerek aktif siyasi yaşamını sürdüren Zühtü Bey, meclis kayıtlarında milli birliğin korunması, eğitim seferberliği ve altyapı yatırımları konularındaki konuşmalarıyla yer alıyor.
Erzurum'un İdari Hafızası
Araştırma kapsamında ulaşılan diğer belgeler arasında Zühtü Bey'in imzasını taşıyan resmi yazışmalar, dönemin hükümet raporları ve milletvekilliği dönemine ait meclis tutanakları bulunuyor. "Erzurum'un İdari Hafızası" başlığıyla yayımlanması planlanan bu belgeler, Zühtü Bey'in sadece Erzurum değil, ülke çapında devlet hizmetine katkısını ortaya koyuyor.
