ABD’de bütçe anlaşmazlığı nedeniyle yaşanan hükümet kapanması, ABD Başkanı Donald Trump’ın son olarak Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen geçici bütçe tasarısını imzalamasıyla 43 günün ardından sona erdi. Trump, hükümetin kapanmasından Demokratları sorumlu tutarak, "Demokratlar ülkemizi şantajla köşeye sıkıştırmaya çalıştı. Bu küçük macera ülkeye 1,5 trilyon dolara mal oldu" açıklamasında bulundu.
ABD hükümetinin Kongre’deki Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin devlet kurumlarına finansman sağlayacak geçici bir bütçe konusunda anlaşmaya varamaması nedeniyle yaşanan ülke kapanmasının üzerinden 43 gün geçti. ABD Senatosu’nun ardından ABD Temsilciler Meclisi de 1 Ekim'de kapanan hükümetin yeniden açılmasına imkan sağlayan geçici bütçe tasarısını onayladı. ABD'deki federal kurumların çoğuna 30 Ocak'a, bazılarına ise mali yıl sonuna kadar finansman sağlanmasını öngören bütçe tasarısı, Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada 209'a karşı 222 oyla kabul edildi. Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi üyelerinden 2'sinin karşı çıktığı tasarıya, Demokrat üyeler tarafından ise 6 "kabul" oyu verildi.
Trump, Demokratları suçladı
ABD Başkanı Donald Trump, kabul edilen son bütçe tasarısını Beyaz Saray’da düzenlenen törenle imzalarken ABD Kongresi’ndeki Demokratların Amerikan vergi mükelleflerinin yüz milyarlarca dolarını, ülkeye yasadışı yollarla giren kişiler için kullanmak amacıyla hükümeti kasıtlı olarak kapattığını savundu. Demokratların, çetelerden, cezaevlerinden, akıl sağlığı kurumlarından gelen bu yasadışı göçmenler için 1,5 trilyon dolar harcamak istediğini iddia eden Trump, "Bu da sağlık hizmetleri sağlayıcılarımızı ve bu hizmetlerden yararlananları daha önce hiç görülmemiş düzeyde olumsuz etkileyecekti" değerlendirmesinde bulundu.
"Şantaja asla boyun eğmeyeceğiz"
Herkese açık bir mesaj verdiklerini vurgulayan Trump, hükümetin kapanmasından önce yapılan bütçe pazarlıklarına atıfla, "Şantaja asla boyun eğmeyeceğiz. Çünkü yaşanan tam olarak buydu. Demokratlar ülkemizi şantajla köşeye sıkıştırmaya çalıştı. Bu küçük macera ülkeye 1,5 trilyon dolara mal oldu" şeklinde konuştu. Cumhuriyetçiler hiçbir zaman hükümetin kapanmasını istemediğini ve devlet kurumlarına yönelik fonlamanın sorunsuz bir şekilde sürdürülmesi için 15 kez oy kullandığını hatırlatan Trump, "Daha önce hiçbir zaman iki partiden birinin bir devam tasarısını imzalamayı reddettiği görülmedi. Bu sadece bir devam kararıdır; büyük bir mesele değildir. Buna rağmen, karşı partideki aşırılık yanlıları, tamamen siyasi nedenlerle Amerikan tarihinin en uzun hükümet kapanmasına sebep olmakta ısrar etti" diye konuştu.
"Demokratların kapatma kararı büyük zararlara yol açtı"
Hükümetin yeniden açılması için çaba gösteren tüm senato üyelerine ve bu süreçte yapılan maddi kesintilere rağmen çalışmayı sürdüren kamu görevlilerine teşekkür eden Trump, "Son 7 hafta boyunca Demokratların kapatma kararı büyük zararlara yol açtı. 20 bini aşkın uçuşun iptal edilmesine veya gecikmesine neden oldular. Uçaklar defalarca geç kalktı. İnsanlar çok ciddi şekilde mağdur oldu. Hiç kimse böyle bir şeyi daha önce görmedi. Oysa bu karar tamamen basitti; kolayca uzatılabilecek bir bütçe devam kararıydı. Ama kolay yolu tercih etmediler, zoru seçtiler. Ve yol açtıkları bu durum Demokratları çok kötü gösterdi" ifadelerini kullandı.
"Seçimler geldiğinde, ülkemize yaptıklarını hatırlayın"
Demokratları sert sözlerle eleştiren Trump, "1 milyondan fazla federal çalışanı maaşsız bıraktılar, milyonlarca ihtiyaç sahibi Amerikalının gıda yardımını kestiler. On binlerce federal taşeron ve küçük işletme ödeme alamadı. Bu yaptıklarının toplam etkisinin tam olarak hesaplanması haftalar, muhtemelen aylar sürecek. Ekonomimize, insanlara ve ailelere verdikleri ciddi zarar da dahil" dedi. Demokratların yol açtığı zararı hatırlatarak ABD halkına seslenen Trump, "Bunu unutmayın. Ara seçimler ve diğer seçimler geldiğinde, ülkemize yaptıklarını hatırlayın" şeklinde konuştu. Demokratların kendilerine siyasi olarak fayda sağlayacağını düşündükleri için hükümetin daha erken açılmasına izin vermediğini savunan Trump, "Şimdi bu olağanüstü tasarıyı imzalamak ve ülkemizi yeniden işlevsel hale getirmek bir onurdur" dedi. Trump’ın tasarıyı imzalamasının ardından, ABD hükümeti 43 günlük aranın ardından yeniden açılmış oldu.
Hükümet bütçe anlaşmazlığı sonucunda kapanmıştı
ABD Temsilciler Meclisi’nin hükümete 21 Kasım'a kadar finansman sağlanmasını öngören geçici bütçe tasarısını 19 Eylül'de onaylamasına rağmen, Senato’daki Demokratlar ve Cumhuriyetçiler bu konuda anlaşmaya varamamıştı. Senato’nun mali yılın sonu olan 30 Eylül’e dek geçici bütçeyi onaylamaması nedeniyle, hükümet yeni mali yılın başlangıcı olan 1 Ekim itibariyle harcama yetkisini kaybetmişti. Böylece ABD hükümeti 2018’den bu yana ilk kez kapanmıştı.
Geçici bütçe tasarıları kritik önem taşıyor
ABD’de 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de sona eren mali yıla ait bütçenin Kongre tarafından zamanında onaylanmadığı durumlarda, hükümetin geçici bütçeleri kullanması gerekiyor. Geçici bütçenin de onaylanmadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerini askıya almak zorunda kalıyor. Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu personeli zorunlu izne çıkarılırken, ordu, istihbarat ve kamu hastaneleri gibi kritik kurumlarda çalışanlar ise maaşlarını yeni bütçe kabul edilene dek alamıyor.
